Mindfulness nedir? Mindfulness ne işe yarar? Mindfulness nasıl yapılır? Bütüncül tıp yaklaşımında mindfulness. Mindfulness, aşırı tepki vermeden ve düşüncelere dalmadan, mevcut deneyiminizin tamamen farkında olma uygulamasıdır.
Mindfulness Nedir?
Mindfulness, şu anki anı yargılamadan, dikkatle ve bilinçli bir şekilde fark etmektir. Düşünceleri, duyguları ve bedensel hisleri gözlemleme becerisi olarak bilinir. Mindfulness, meditasyon temelli bir zihin eğitimi tekniğidir.
Mindfulness’ın Türkçesi Nedir?
Mindfulness, Türkçe’de ‘bilinçli farkındalık’ olarak tanımlanıyor.
Mindfulness Neden Yapılır?
Mindfulness günümüzde stres, kaygı ve kronik hastalık yönetiminde yaygın olarak kullanılıyor. Mindfulness’ın yapılma nedenleri arasında şunlar yer almaktadır:
- Zihinsel farkındalık geliştirmek için
- Stresi azaltmak için
- Duygusal denge sağlamak için
- Kaygı ve endişeyi yönetmek için
- Odaklanma ve dikkat artırmak için
- Uyku kalitesini artırmak için
- Kronik ağrıyı yönetmek için
- Bağışıklık sistemini desteklemek için
- Yeme farkındalığını geliştirmek için
- Kendilik farkındalığını artırmak için
- ‘An’da yaşayabilmek için
Mindfulness Nasıl Yapılır?
- Sessiz bir ortamda oturarak veya uzanarak mindfulness yapmaya başlanabilir.
- Dikkat nefese, beden duyumlarına ya da çevredeki seslere verilir.
- Zihin dağıldığında, yargılamadan dikkat tekrar nefese veya seçilen odağa yönlendirilir.
- Gözler açık ya da kapalı olabilir.
- Amaç zihni susturmak değil, farkındalıkla izlemektir.
Mindfulness’ı Kimler Yapabilir?
- Her yaştan bireyler
- Yoğun stres altında olanlar
- Anksiyete ve depresyon eğilimi olanlar
- Uyku sorunu yaşayanlar
- Kronik ağrı çekenler
- Yeme bozukluğu olanlar
- Dikkat eksikliği yaşayanlar
- Travma sonrası stres yaşayanlar
- Sağlıklı yaşam arayışında olan herkes
Mindfulness Egzersizleri Nelerdir?
- Nefes farkındalığı egzersizi: Nefes alıp verişi dikkatle izlemek.
- Beden taraması (Body Scan): Bedendeki her bölgeye tek tek odaklanarak hisleri fark etmek.
- Yeme farkındalığı: Yeme sırasında tüm duyularla yemeğe odaklanmak.
- Yürüyüş farkındalığı: Her adımı fark ederek yavaş ve bilinçli yürümek.
- Duygu gözlemi: Duyguları bastırmadan fark edip onları etiketlemek (Örneğin, “Şu an öfke hissediyorum”).
- 5-4-3-2-1 tekniği: Anda kalmayı sağlamak için beş duyuya odaklanmak.
Mindfulness Hangi Hastalıklara İyi Gelir?
- Anksiyete (kaygı) bozuklukları
- Depresyon
- Panik atak ve stres bozuklukları (PTSD)
- Uyku sorunları (insomnia)
- Kronik ağrı sendromları
- Yeme bozuklukları
- İrritabl bağırsak sendromu (IBS)
- Bağışıklık sistemi zayıflıkları (stres kaynaklı)
- Hipertansiyon ve kalp ritm bozuklukları (strese bağlı)
Mindfulness Günde Kaç Kez Yapılmalıdır?
Mindfulness için aktivitre süresi kişiden kişiye göre değişkenlik gösterse de genellikle şu şekilde yapılmaktadır:
- Yeni başlayanlar için günde 5-10 dakika yeterli olarak görülür.
- İlerledikçe bu süre 20-30 dakikaya çıkabilir.
- Günde 1-2 kez düzenli yapılması önerilir.
- Günlük yaşamda (örneğin yemek yerken, yürüyüş yaparken) farkındalıkla yapılabilir.
- Süre değil süreklilik önem taşır.
Mindfulness Eğitimini Kimler Verebilir?
Mindfulness eğitimi almak için alanında deneyimli ve uzman kişilere başvurmanız gerekmektedir. Ağır psikiyatrik rahatsızlıkları olan ya da travmaya dayalı geçmişi olan bireyler uygulamalar esnasında tetiklenme yaşayabilir. Bu nedenle kontrollü bir ortamda destek alarak mindfulness uygulamalarının yapılması uygundur. Mindfulness eğitimini kimler verebilir? Bu alanda uzman kişiler şu şekildedir:
- Mindfulness eğitmenliği sertifikası olan uzmanlar
- Psikologlar ve psikiyatristler
- Bütüncül tıp uzmanları ve fonksiyonel tıp hekimleri
- Yoga ve meditasyon eğitmenleri
- Klinik sağlık uzmanları
Mindful Beslenme Nedir?
Mindful beslenme, yemek yeme eylemini otomatik bir alışkanlık olmaktan çıkarıp her lokmayı bilinçli farkındalıkla tüketmektir. Mindful beslenme şu özellikleri içermektedir:
- Yemeğe tüm duyularla odaklanmak.
- Duygusal açlıkla değil fiziksel açlıkla yemek yemek.
- Yemek yerken sadece yemekle ilgilenmek
- Ne yediğini, ne zaman yediğini ve ne kadar yediğini fark ederek beslenmek.
Mindful Beslenme Ne İşe Yarar?
- Aşırı yeme davranışını azaltır.
- Yemek sonrası pişmanlık ve suçluluk duygusunu önler.
- Sindirimi destekler.
- Kilo kontrolünü kolalaştırır.
- Yeme bozukluklarının iyileşmesine katkı sağlar.
- Duygusal yemeyi azaltır.
Bütüncül Tıp Yaklaşımında Mindfulness
Bütüncül tıp yaklaşımında zihin, beden ve ruh bir bütün olarak ele alınır. Bütüncül tıp uzmanı yalnızca semptomları değil aynı zamanda hastalığın kökenini, yaşam tarzını, duygusal durumunu ve çevresel faktörlerini de ele alır. Mindfulness ise tam da bu bütünlüğü destekleyen, zihinsel ve bedensel iyileşme arasında köprü görevi gören bir uygulamadır. Bütüncül tıp uzmanı ise kişiye özel bir planlama ile bu süreçi yönetir. Bütüncül tıp yaklaşımında mindfulness’ın yeri şu şekildedir:
- Zihinsel stresin beden üzerindeki etkisine müdahale eder.
- Bağışıklık ve sindirim sistemlerini destekler.
- Duygusal iyileşmeye katkı sağlar.
- Hastalığın anlamı ile bağ kurmayı sağlar. (Bütüncül tıpta hastalık ‘düşman’ olarak değil bedenden gelen bir uyarı sinyali olarak görülür.)
- Tedavi süreçlerine uyumu artırır
- Bütüncül terapilerle entegre edilebilir.
- Hacamat, ozon tedavisi, biorezonans (elektrikli akupunktur) ve detoks protokolleri gibi yöntemlerin etkisini artırır.
Mindfulness hakkında bütüncül yaklaşım protokolleri ile ilgili daha fazla bilgi almak ve ücretsiz ön görüşme için iletişime geçebilirsiniz.
